Spor psikoloğu üniversitelerin “Egzersiz ve Spor Psikolojisi”, “Spor Psikolojisi” “Spor ve Performans Psikolojisi” veya “Uygulamalı Spor Psikolojisi” yüksek lisans veya doktora programından mezun olanların kazandığı bir unvandır. Lisansı Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Psikoloji veya Beden Eğitimi ve Spor olan öğrencilerin lisansüstü eğitim sonrası kazandığı unvandır.
İçindekiler
Spor Psikoloğu Kim Değildir?
Özellikle ülkemizde isteyen herkesin kendini spor psikoloğu ilan ettiği düşünülürse kimlerin spor psikoloğu olmadığını tanımlamamız gerekir.
Sertifika Satış Meselesi!
Ülkemizde maalesef elinde yazıcı olan herkes “sertifika” bastığı için sertifika ile uzmanlık olmaz. Psikolojinin “Klinik psikoloji”, “Sosyal psikoloji” gibi alanlarında nasıl sertifika ile uzman olunmuyorsa “Spor psikolojisi” alanında da sertifika ile uzmanlık olmaz. Dolayısıyla üniversitelerin sürekli eğitim merkezleri ya da sertifika satışı üzerinden ticaret yapan merkezlerin verdiği eğitimler kimseye “spor psikoloğu” unvanı kazandırmaz. Bu eğitimlerde 50-60 saatlik bilgilendirmeler vardır ve yaptıkları en fazla “farkındalık” kazandırmaktadır. 50-60 saatlik eğitimle uzmanlık beklemek yanlıştır.
Bu eğitimleri veren kişilerin uzmanlığı ise ayrı bir tartışma alanı. Kendisi yüksek lisans mezunu olan bir kişi alanıyla ilgili sertifika eğitimi verebiliyor ülkemizde! Bu nedenle eğitim almayı düşünen öğrencilerin reklam ve propagandalara aldanmaması gerekmektedir!
Alakasız Bölümlerden Spor Psikoloğu Olmak!
Yüksek lisans alanı yukarıda yazdığım bölümler olmadığı halde farklı alanlarda yüksek lisans yaparak kendini spor psikoloğu ilan eden birçok kişi vardır. Mantıklı bir şekilde düşünüldüğünde X bölümünü tamamlayıp, Y konusunda uzman olamazsınız. Öğrenci arkadaşlara tavsiyem aceleci davranarak etik dışı yollara başvurmadan, nitelikli bir eğitim almak için çaba harcamalarıdır.
Spor Psikoloğu Nasıl Olunur?
Egzersiz ve Spor Psikolojisi Yüksek Lisans Eğitimi
Egzersiz ve spor psikolojisi yüksek lisans yapabilmek için üniversitelerin Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Psikoloji veya Beden Eğitimi ve Spor bölümlerinden birinden mezun olmak gerekmektedir. Spor psikolojisi disiplinler arası bir alandır. Bu nedenle öğrencinin hem spor alanında hem de psikoloji alanında bilgi sahibi olması gerekmektedir. Bu nedenle yüksek lisans programı Türkiye’de 3 yıl sürmektedir. Birinci yılda bilimsel hazırlık derslerinden sonra, ikinci yılda yüksek lisans dersleri alınmakta. Üçüncü yılda ise öğrencinin araştırma konusuyla ilgili tez yazılmaktadır.
Bilimsel hazırlıkta lisansı Psikoloji veya Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümü olan öğrenciler spor bilimleri alanından “antrenman bilgisi, spor pedagojisi, sporcu beslenmesi, psikomotor gelişim, fizyoloji, sporda beceri öğrenimi, bireysel ve takım sporları…” derslerini; spor bölümlerinden gelenler ise “psikolojiye giriş, fizyolojik psikoloji, psikolojik danışma kuramları, psikolojik danışma uygulaması…” gibi dersleri almak zorundadırlar. Bu dersler bilimsel hazırlık kapsamında başarıyla tamamlandıktan sonra yüksek lisans derslerine geçilmektedir. Yüksek lisansta spor psikolojisi ile ilgili teorik ve uygulamalı derslerin yanında istatistik uygulamaları, bilimsel araştırma yöntemleri gibi bilimsel araştırmaya yönelik dersler bulunmaktadır. Bu dersler içinde en önemlisi “Egzersiz ve Spor Psikolojisi Uygulaması ve Süpervizyon” dersidir. Bu derste öğrenci sporcularla ve spor kulüpleriyle uygulamalar ve çalışmalar yapmaktadır. Yapılan bu uygulamalara yönelik alanında uzman ve tecrübeli bir akademisyenden süpervizyon almaktadır. Bu ders geçildikten sonra tez yazma ve mezuniyet aşamasına geçilmektedir.
Yüksek lisansta yer alan tüm bu dersler düşünüldüğünde 1’i süpervizyon olmak üzere 16 ders alınmaktadır. Tüm bu çalışmalar 700 saatin üzerinde eğitim anlamına gelmektedir. Aynı zamanda bu eğitim sıkıştırılmış bir şekilde 3-5 ayda verilmemektedir. 3 yıl boyunca aceleci olmadan, adım adım ve sindirerek alınmaktadır. Dolayısıyla bu eğitimin dışarıdan herhangi bir sertifika ya da eğitim programıyla alınamayacağı ortadadır.
Egzersiz ve Spor Psikolojisi Doktora Programı
Ülkemizde henüz Egzersiz ve Spor Psikolojisi doktora eğitimi bulunmamaktadır.
Sonuç
Spor psikoloğu olmak için her alanda olduğu gibi sertifika değil, diploma almanız gerekmektedir. Bu konuda şu an ülkemizde Marmara Üniversitesi Egzersiz ve Spor Psikolojisi yüksek lisans programı bulunmaktadır. Burası dışında uzmanlık almak istiyorsanız yurt dışına gitmeniz gerekmektedir.
Bu konuda hakkında soru ve görüşmeleriniz için yorum bölümünü ya da iletişim bölümünü kullanabilirsiniz.
